İntoleransı olan kişiler süt içmeyi sürdürebilir, ama miktarı azaltması gerekir.

Laktoz intoleransı, bağırsaktaki şekerleri sindiren bir enzim olan laktaz eksikliği nedeniyle, sütteki şeker olan laktozun normal seviyelerini rahatsızlık hissetmeden sindirememe durumudur.

Semptomlar ince bağırsakta emilemeyen laktoz (besinlerin çoğu orada emilir) bağırsak bakterileri tarafından fermente edildiği kalın bağırsağa ulaştığında ortaya çıkar ve gaza, şişkinliğe, mide kramplarına  ve çok düşük toleransa sahip kişilerde ya da yüksek miktarda laktoz sindirildiğinde ishale neden olur.

Dünya nüfusunun %70’inde laktoz intoleransı vardır. Bunun nedeni, insanların milyonlarca yıllık evrim boyunca hiçbir zaman sütü sindirmeye ihtiyaç duymamış olmasıdır. İnsanların süt tüketmeye başladığı yerler Kuzey Avrupa ve Balkanlar oldu. Bu durum organizmanın uyum sağlamasına (genetik bir değişiklik) ve daha iyi beslendiği ve hayatta kalma kapasitesi arttığından laktozu sindirebilen bireylerden oluşan doğal bir seçilime yol açtı , böylece insanlık yetişkinlerin süte toleranslı olmasına doğru evrim geçirdi. Avrupalılar süte daha toleranslıdır, çünkü onu en uzun süredir tüketenler onlardır.

Emzirme döneminden itibaren insanlık spontane bir şekilde aşamalı olarak laktazı azaltır. Bu düzenlemenin ardından varlığını sürdüren laktaz miktarı, süt ürünlerine olan toleransımızı belirler.

Beslenme açısından, süt ve süt ürünlerinin tüketimini ortadan kaldırmak tavsiye edilmez. Süt ürünleri, kalsiyum miktarının en yoğun olduğu besinlerdir. Yetişkin bir birey, kemik sağlığını korumak için 1000-1500mg kalsiyuma ihtiyaç duyar.

Süt ve diğer süt ürünlerinin sindiriminde rahatsızlık çeken kişiler bunların tüketimini azaltır, ama süt ürünlerinin tüketimi organizmanın uyum göstererek bu ürünlere toleransı belirli seviyede artırmasına da yol açar.

O halde süt ürünlerinin tüketiminin rahatsız edici semptomlarını ortadan kaldırmanın yolunu arayabilir, tolerans gösterilecek süt ürünleri bulup sağlıklı olma hissini sürdürmek için çeşitli bir beslenme düzeni içinde tüketebiliriz.

İntolerans sahibi, alerjik ya da aşırı hassas olup olmadığınızı öğrenmek için doktora başvurmanız şarttır.

Süt ürünleri, sindirim rahatsızlıklarından kaçınarak nasıl tüketilir

En az toleransa sahip olduğumuz şey yemeğin üstüne 12 gramın üzerinde laktoz tüketilmesidir, bu da bir bardak süte eşdeğerdir. Laktoza intoleransı olan kişilerin belirli bir miktarı tolere edebildiğini, dolayısıyla semptomları azaltmanın bir yolunun gün içinde laktoz tüketimini bölüştürmeleri ve tolere edilebilen miktara kadar azaltmaları olduğunu düşünebiliriz.

Fermente olmamış süt ürünleri daha fazla miktarda laktoz içerir ve bu yüzden daha az tüketilmeleri gerekir.

Yoğurt en iyi tolere edilen üründür çünkü fermentasyon laktoz miktarını yarıya düşürür ve ayrıca fermentasyonda kullanılan bakteri kültürleri mevcut laktozun fermente olmasına yardımcı olur.

Yüksek miktarda intoleransınız varsa, piyasada laktozsuz yoğurtlar da mevcuttur.

Peynir türleri de çok iyi tolere edilir çünkü sindirimi daha yavaştır ve eskitilmiş peynirlerde (fermente olmuş) laktoz miktarı daha azdır.

Süte alternatifler

Beslenmede süt eksikliği kalsiyum, D vitamini (kalsiyumun emilimi için gereklidir), riboflavin ve protein eksikliğine neden olabilir. Bu yüzden, bu mineralin organizmada emilmesine yardımcı olan A ve C vitamini, fosfor, magnezyum ve potasyumca zengin ürünlerin tüketilmesi çok önemlidir (balık türleri, kuru yemişler, sebzeler, kuru baklagiller).

Laktoz intoleransınız varsa ve inek sütünün tadı ve faydalarından vazgeçmek istemiyorsanız, piyasada “düşük laktozlu” ya da “laktozsuz” markalar, çeşitli peynir türleri ve çok sayıda besleyici madde içeren soya, badem ya da pirinç gibi bol miktarda bitkisel içecekler bulabilirsiniz.

İnsan sütünün en yüksek laktoz oranına sahip olduğunu biliyor muydunuz (%8)?  İşlenmemiş inek sütündeki oran %4,7, keçi sütündeki %4,1 ve koyun sütündeki ise %4,6'dır.